Pamięć i odpowiedzialność – jak ograniczyć odpady po Wszystkich Świętych

Przełom października i listopada to tradycyjnie czas, gdy gdańskie cmentarze odwiedzane są przez tysiące mieszkańców. W tych dniach szczególnie czcimy pamięć o naszych bliskich, którzy odeszli. Z tym wyjątkowym czasem, pojawia się również wyzwanie – ogromna ilość odpadów, pozostających po świętach zadusznych. Wydział Gospodarki Komunalnej Urzędu Miejskiego w Gdańsku przypomina mieszkańcom, jak ważne jest prawidłowe postępowanie z odpadami na nekropoliach.
Znicze, plastikowe wieńce, doniczki czy opakowania po kwiatach – to wszystko trafia do pojemników, ale również na wspólne stosy przy cmentarnych bramach. Jak mówią dane statystyczne, tylko w pierwszych dniach listopada na cmentarzach gromadzą się tony odpadów. W skali kraju to nawet 120 tys. ton[1]. Taka ilość odpadów mogłaby po brzegi wypełnić kilkadziesiąt boisk piłkarskich.
Znicze – symbol pamięci i źródło odpadów
Według szacunków branżowych, każdego roku w Polsce kupujemy ponad 300 milionów zniczy[2], z czego większość trafia do kosza już po kilku dniach. To nie tylko odpady szklane i plastikowe, ale też wielomateriałowe, które trudno rozdzielić i poddać recyklingowi.
Znicze to również źródło emisji gazów i pyłów. W czasie listopadowego święta na gdańskich cmentarzach płoną ich tysiące. To oznacza tony substancji pochodzących z ropy naftowej, takich jak dwutlenek węgla, sadza, czy pyły zawieszone, które trafiają do atmosfery.
Co możemy zrobić, aby celebrując pamięć o naszych bliskich, wpłynąć na ograniczenie ilości odpadów?
Wybierajmy znicze z wymiennymi wkładami – to rozwiązanie pozwala na wielokrotne wykorzystanie szklanego korpusu. Jeśli to możliwe, zwracajmy uwagę na rodzaj wosku – sojowy, pszczeli czy rzepakowy – pali się „czyściej” i dłużej. Korzystajmy ze zniczy solarnych, które starczą nawet na wiele lat. Nie kupujmy „na zapas” – jeden symboliczny płomień wystarczy, aby oddać hołd zmarłym i uczcić ich pamięć.
Na gdańskich cmentarzach znajdują się specjalne stojaki do odstawienia zniczy, z których mogą skorzystać inni[3]. To doskonałe rozwiązanie, które pozwala dać przedmiotom drugie życie i ograniczyć ilość odpadów.
Kwiaty – naturalne zamiast sztucznych
Na wielu grobach pojawiają się kolorowe kompozycje z tworzyw sztucznych. Niestety, takie kwiaty nie nadają się do recyklingu i mogą zalegać nawet przez setki lat.
Zrezygnujmy z plastikowych ozdób i dodatków. Zamiast tego warto wybrać świeże kwiaty, które są symbolem naturalnego piękna, ale również przemijania. Kwiaty w donicach – np. chryzantemy, po przekwitnięciu można przesadzić do ogrodu. Natomiast bukiety z ciętych kwiatów po uschnięciu trafią do brązowego pojemnika, gdzie zostaną skompostowane.
Unikaj foliowych toreb
Warto zwrócić uwagę na sposób pakowania zakupów przycmentarnych. Kwiaty, znicze i wkłady bardzo często trafiają do jednorazowych foliowych siatek, niejednokrotnie każdy produkt osobno. Jednorazówki te, po krótkim użyciu stają się odpadem. Mogą to być nawet dziesiątki tysięcy plastikowych toreb, z których część – porwana lub porzucona – trafia do środowiska i rozkłada się latami.
Zamiast tego zabierzmy własną torbę wielorazową lub jeśli o niej zapomnimy, unikajmy pakowania każdego znicza osobno. Każda „foliówka”, której wzięcia odmówimy sprzedawcy, to mniej plastiku w środowisku i czystsze otoczenie.
Jak prawidłowo segregować odpady z cmentarzy w Gdańsku
Po odwiedzinach grobów pamiętajmy o odpowiedniej segregacji odpadów – zgodne z zasadami obowiązującymi w Gdańsku:
- Metale i tworzywa sztuczne (żółty pojemnik) – plastikowe i metalowe pokrywki,
- Bioodpady (brązowy pojemnik) – zwiędłe kwiaty, liście,
- Odpady resztkowe (czarny pojemnik) – znicze, sztuczne kwiaty i inne elementy, których nie da się rozdzielić.
Wspólna troska o czysty Gdańsk
– Pamięć o bliskich można wyrażać nie tylko płomieniem znicza, ale też troską o nasze wspólne otoczenie – mówi Piotr Kryszewski, Dyrektor Zarządzający ds. Zielonego Gdańska. – Wspólne działania mieszkańców pozwalają nam zachować porządek na cmentarzach i ograniczyć ilość odpadów. Każdy z nas może przyczynić się do zmniejszenia ilości odpadów powstających w okresie zadusznym. Wystarczy kilka prostych decyzji czy mała zmiana nawyków. Dlatego zachęcam, by zabrać ze sobą odpady nadające się do recyklingu i wrzucić je do odpowiednich pojemników w swojej altanie śmietnikowej. To prosty krok, w kierunku zrównoważonego jutra.
[1] Źródło: Tyle warte są znicze, które trafiają do kontenerów na cmentarzu. Zaskakujące dane | Biznes Info
[2] Źródło: Odpady zmorą Wszystkich Świętych – ZielonaGospodarka.pl
[3] Źródło: https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Gdzie-wyrzucic-znicze-Na-cmentarzach-sa-na-nie-specjalne-stojaki-n195217.html