Prawidłowa segregacja odpadów staje się jednym z najważniejszych narzędzi w walce o czyste środowisko i oszczędność cennych surowców. Nowa edycja kampanii edukacyjnej „Segreguj poprawnie” koncentruje się na właściwym segregowaniu tworzyw sztucznych i metali. Odpady te, odpowiednio zagospodarowane, mogą zostać poddane recyklingowi, co ogranicza wydobycie surowców pierwotnych i redukuje emisję gazów cieplarnianych.

Plastik trudno się rozkłada

Plastik jest jednym z najtrudniejszych do rozkładu odpadów. Butelka PET rozkłada się średnio przez 450 lat. Foliowa siatka, w zależności od warunków, może rozkładać się od 100 do nawet 1000 lat. Co ciekawe, średni czas używania foliowej torby to zaledwie 20 minut. Rocznie na świecie produkujemy około 368 ton odpadów plastikowych, z czego szacuje się, że około 8 milionów ton plastiku, trafia do mórz i oceanów, zagrażając ekosystemom wodnym i dzikim zwierzętom.

W zeszłym roku Zakład Utylizacyjny odebrał od mieszkańców Gdańska około 17,5 ton metali i tworzyw sztucznych. Dlatego tak istotna jest odpowiedzialna segregacja, aby surowce mogły być skutecznie przetworzone i ponownie wykorzystane.

Co wrzucać do żółtego pojemnika?

Przypominamy – do żółtego pojemnika wrzucamy:

• plastikowe butelki,
• kartony po mleku i sokach (tetrapaki),
• opakowania po chemii gospodarczej i kosmetykach,
• plastikowe torby i folie,
• puszki aluminiowe i stalowe,
• folia aluminiowa,
• złom oraz metalowe kapsle i zakrętki

Co można zrobić z odzyskanych surowców?

Recykling plastiku pozwala zaoszczędzić około 40 proc. energii w porównaniu z produkcją nowego materiału. Przetworzenie jednej tony plastiku pozwala zaoszczędzić aż 1,5 tony CO₂. Produkcja aluminium z rudy boksytu to niezwykle energochłonny proces, natomiast recykling pozwala zaoszczędzić aż 95 proc. energii i ograniczyć emisję CO₂ o około 9-10 ton na każdą tonę odzyskanego aluminium.

Z plastikowych butelek PET można wyprodukować odzież sportową, bluzy polarowe, torby, dywany oraz elementy wnętrz samochodowych. Plastikowe opakowania i folie mogą zostać przetworzone na nowe opakowania, worki na śmieci, rury instalacyjne czy meble ogrodowe. Metale odzyskane z odpadów są wykorzystywane do produkcji części samochodowych, rowerów, sprzętu AGD oraz elementów budowlanych.

Ekologiczne nawyki – małe zmiany, wielki efekt

– Segregacja odpadów to fundament skutecznego recyklingu, który pozwala oszczędzać energię, zmniejszać emisję CO₂ i chronić zasoby naturalne. Dzięki naszym codziennym działaniom odpady mogą zyskać drugie życie: plastikowe butelki stają się ubraniami i meblami, a aluminiowe puszki można przetapiać właściwie w nieskończoność – mówi Piotr Kryszewski, dyrektor zarządzający ds. Zielonego Gdańska. – Prawidłowa segregacja odpadów to tylko jeden z elementów, które możemy wdrożyć, aby zminimalizować nasz wpływ na środowisko.

Jak dodaje Olga Goitowska, dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej Urzędu Miejskiego w Gdańsku – Każdy z nas może jednak podjąć działania, które zmienią naszą przyszłość. Warto zacząć od drobnych, ale ważnych zmian w naszym codziennym życiu. Na zakupy zabierajmy torby wielorazowego użytku, to prosty sposób na ograniczenie zużycia jednorazowych foliowych torebek. W sklepach spożywczych zamiast pakować owoce i warzywa do plastikowych woreczków, używajmy materiałowych woreczków wielorazowego użytku lub zabierajmy je luzem. Dzięki tym prostym gestom zmniejszamy produkcję odpadów i pokazujemy, że każdy ma wpływ na stan naszej planety.

Twoje wybory mają znaczenie!

Odpowiedzialność za przyszłość naszej planety spoczywa na każdym z nas. Prawidłowa segregacja odpadów, ograniczenie zużycia plastiku i wybieranie produktów wielorazowego użytku to kroki, które warto wdrożyć już dziś. Działania proekologiczne to inwestycja w przyszłość naszą i naszych dzieci. Zmieniajmy nasze nawyki, segregujmy odpady, korzystajmy z produktów wielorazowego użytku i edukujmy innych.

W przypadku wątpliwości dotyczących segregacji odpadów zachęcamy do skorzystania z aplikacji mobilnej Czyste Miasto Gdańsk, która oferuje funkcję „wyszukiwarki odpadów”, oraz odwiedzenia strony www.czystemiasto.gdansk.pl. Zapraszamy także do śledzenia social mediów – Facebook i Instagram – na profilu Czyste Miasto Gdańsk, gdzie regularnie publikowane są treści edukacyjne na temat prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi i idei gospodarki o obiegu zamkniętym.

Szkło to jeden z niewielu surowców, który może być przetwarzany wielokrotnie, nie tracąc przy tym swoich właściwości. Niestety, mimo rosnącej świadomości ekologicznej mieszkańców Gdańska, wciąż popełniamy błędy w segregacji tych odpadów. Właściwe postępowanie ze szkłem może znacząco wpłynąć na ochronę środowiska, zmniejszenie zużycia surowców naturalnych oraz oszczędności w gospodarce odpadami.

Jak poprawnie segregować szkło?

Czyste Miasto Gdańsk przygotowało kampanię edukacyjną, która ma przybliżyć mieszkańcom zasady poprawnej segregacji szkła. Jej celem jest pokazanie, jak ten cenny surowiec może zostać ponownie wykorzystany w procesie recyklingu oraz jakie konsekwencje niesie za sobą niewłaściwe postępowanie z tą frakcją.

Do zielonego pojemnika powinno trafiać wyłącznie szkło opakowaniowe, czyli butelki szklane po napojach oraz słoiki. Ważne jest, aby szkło było opróżnione z zawartości, jednak nie ma potrzeby jego mycia. Odpady szklane należy wrzucać luzem, bez używania plastikowych worków, które zanieczyszczają surowiec.

Pamiętajmy, że nie wszystkie rodzaje szkła nadają się do recyklingu. Szkło żaroodporne, lustra, szyby oraz szkło okularowe ze względu na inny skład chemiczny, oraz właściwości nie powinny być wrzucane do pojemników zielonych. Taki rodzaj szkła należy wrzucić do pojemnika czarnego lub szarego, gdzie gromadzone są odpady resztkowe. Z kolei szyby okienne należy oddać do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK).

Stracony surowiec

Szkło trafia do Zakładu Utylizacyjnego w dwóch formach. W odpadach resztkowych i z tego strumienia można odzyskać maksymalnie 10% szkła, także w większości jest to niestety surowiec stracony. Dostępna technologia pozwala jedynie na manualne wysortowanie opakowań szklanych ze strumienia odpadów resztkowych. Niestety jest to najmniej skuteczna metoda odzysku szkła na instalacji sortowniczej.

Pozostałe szkło pochodzi z selektywnej zbiórki, z zielonego pojemnika. Ponad 5 procent z około 15 tysięcy ton trafiających rocznie do Zakładu Utylizacyjnego selektywnie zbieranych opakowań szklanych, stanowią różnego rodzaju zanieczyszczenia, głównie foliowe siatki i worki, które trudno usunąć w trakcie doczyszczania surowca.

Przetwarzanie frakcji szklanej

Kiedy szkło opakowaniowe bez korków i zakrętek oraz worków, trafia do zielonego pojemnika na odpady segregowane, zostaje poddane recyklingowi. Proces ten rozpoczyna się od transportu zebranych odpadów do zakładów recyklingowych, gdzie szkło jest sortowane i oczyszczane z zanieczyszczeń. Następnie szkło jest kruszone na drobne kawałki, zwane stłuczką szklaną i poddawane dalszemu oczyszczaniu. Oczyszczona stłuczka trafia do pieców hutniczych, gdzie w bardzo wysokiej temperaturze jest przetapiana i formowana w nowe produkty.

Korzyści z recyklingu szkła

Proces recyklingu szkła niesie za sobą wiele korzyści ekologicznych i ekonomicznych. Przetworzenie 1 tony stłuczki szklanej pozwala zaoszczędzić:

• 30% energii w porównaniu do produkcji szkła od podstaw
• 50% zużycia wody
• 53% emisji CO2
• 800 kg piasku, 250 kg sody oraz 180 kg wapienia

Dla porównania, aby wyprodukować 1 tonę szkła z surowców pierwotnych, potrzeba m.in. 680 kg piasku kwarcowego, 80 kg skaleni i wapienia oraz 181 kg dolomitu. To ogromne zużycie zasobów, które można znacząco ograniczyć dzięki recyklingowi.

– Ponowne przetworzenie szkła to jeden z najlepszych sposobów na oszczędzanie surowców – podkreśla Piotr Kryszewski, dyrektor Zarządzający ds. Zielonego Gdańska. Dlatego zwróćmy uwagę na dokładną segregację odpadów szklanych. Wrzucajmy je do odpowiedniego pojemnika, dzięki temu cenne materiały zostaną ponownie wykorzystane. Segregacja odpadów jest kluczowa dla zachowania zasobów naturalnych i zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko.

Konsekwencje niewłaściwej segregacji

Niestety, wiele osób wciąż wyrzuca szkło do odpadów resztkowych. Część szkła, takie jak całe butelki lub słoiki, trafiająca do tej frakcji może być odzyskana i przekazana do recyklingu. Mimo to, szkło zbite i stłuczone z czarnego pojemnika nie trafia do recyklera, co powoduje jego utratę. To prowadzi do marnowania cennego surowca, który mógłby zostać ponownie wykorzystany. Ponadto recykling szkła jest znacznie tańszy niż produkcja szkła od podstaw, co przekłada się na oszczędności zarówno dla gospodarki, jak i dla środowiska.

Edukacja kluczem do zmian

– Edukacja na temat prawidłowej segregacji odpadów jest kluczowa, aby zmniejszyć koszty związane z gospodarką odpadami i skutecznie chronić środowisko. Liczymy, że ta kampania edukacyjna znacząco wpłynie na podniesienie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców oraz zachęci ich do odpowiedzialnej segregacji odpadów – mówi Olga Goitowska, dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej Urzędu Miejskiego w Gdańsku.

Gdzie szukać informacji?

W przypadku wątpliwości dotyczących segregacji odpadów zachęcamy do skorzystania z aplikacji mobilnej Czyste Miasto Gdańsk, która oferuje funkcję „wyszukiwarki odpadów”, oraz odwiedzenia strony www.czystemiasto.gdansk.pl. Zapraszamy także do śledzenia social mediów – Facebook i Instagram – na profilu Czyste Miasto Gdańsk, gdzie regularnie publikowane są treści edukacyjne na temat prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi i idei gospodarki o obiegu zamkniętym.

Odpady wielkogabarytowe, zużyty sprzęt AGD, resztki farb, lakierów, olejów, leków – gdzie się tego pozbyć w ekologiczny sposób? Najlepszym rozwiązaniem jest dostarczenie tych rzeczy do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK). W Gdańsku są dwa takie miejsca, na Szadółkach i na Rudnikach. Powstanie trzecie – przy ul. Meteorytowej w dzielnicy Osowa. Planowane są już dwa kolejne PSZOK-i. Docelowo w mieście ma być ich siedem.

Już w przyszłym roku

Dyrekcja Rozbudowy Miasta Gdańska (DRMG) w najbliższych dniach ogłosi przetarg na budowę PSZOK Osowa przy ul. Meteorytowej. Projekt ma zagwarantowaną dotację z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Reszta kosztów będzie pokryta ze środków Miasta. DRMG zakłada, że inwestycję uda się zrealizować w niespełna rok od podpisania umowy ze zwycięzcą przetargu – oznacza to, że PSZOK Osowa powinien rozpocząć działalność w pierwszej połowie 2026 roku.

Teren przy ul. Meteorytowej będzie ogrodzony i zyska wszelkie niezbędne instalacje. Przewiduje się, że rocznie będzie tam trafiać ponad 3 tysięcy ton odpadów, które następnie będą utylizowane.

Odpady – szybko i sprawnie 

Nowy PSZOK dołączy do  dwóch już istniejących: 

• na Rudnikach (przy ulicy Elbląskiej 66) 
• na Szadółkach (przy Jabłoniowej 55) 

Kolejne dwa planowane są przy ulicach Hynka i Uczniowskiej.

Gminy w Polsce mają ustawowy obowiązek, zgodnie z którym muszą stworzyć przyjazne dla mieszkańców punkty odbioru kłopotliwych odpadów, które pod żadnym pozorem nie mogą znaleźć się w zwykłych wiatach śmietnikowych. Obowiązek tworzenia przez gminę PSZOK-ów wynika z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. 

Gdańsk postawił na tworzenie w tym celu miejsc kameralnych, przystępnych, czystych, schludnych, z dobrą obsługą i organizacją. 

– Można tam szybko i sprawnie oddać różne odpady z gwarancją, że zostaną one gromadzone i przekazane do utylizacji w sposób bezpieczny dla ludzi i środowiska – mówi Olga Goitowska, dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej. 

Dla mieszkańców, nie dla firm

Punkty PSZOK w Gdańsku służą wyłącznie indywidualnym mieszkańcom. To nie są miejsca, z których mogą korzystać prywatne firmy. 

Mieszkańcy, którzy przywożą odpady do Sorterowni, zobowiązani są do potwierdzenia swojej tożsamości dokumentem ze zdjęciem. Muszą też udokumentować posiadanie tytułu prawnego do nieruchomości położonej na terenie Gminy Miasta Gdańska. Mogą to zrobić poprzez okazanie pracownikowi Sorterowni jakiegokolwiek dokumentu, który to potwierdzi, np. odpis księgi wieczystej, umowę najmu, czy kopię dowodu zapłaty za gospodarowanie odpadami. 

Jak to działa na Rudnikach  

Przywożone do Sorterowni odpady przede wszystkim nie powinny być zmieszane. Mieszkańcy, którzy chcą skorzystać z usługi powinni wstępnie posortować odpady na poszczególne kategorie.

Co można zostawić w Sorterowni na Rudnikach (ul. Elbląska 66)? 

• meble,
• przeterminowane lekarstwa,
• wszelkie chemikalia,
• farby i lakiery,
• żarówki,
• baterie,
• akumulatory,
• zużyte opony,
• sprzęt RTV i AGD,
• odzież i obuwie, 
• makulaturę,
• szklane opakowania,
• tworzywa sztuczne,
• odpady zielone (trawa, liście, gałęzie)

 Czego nie można zostawić w Sorterowni na Rudnikach?

• żywności (tę należy wyrzucić do domowego kubła na odpady),
• gruzu i innych materiałów po robotach budowlanych i remontowych,
• glazury i terakoty,
• sanitariatów

UWAGA! Odpady budowlane i poremontowe przyjmuje wyłącznie PSZOK w Szadółkach.

Na terenie Sorterowni Rudniki działa także “Książkownia”. To usługa, dzięki której mieszkańcy mogą zostawić książki w dobrym stanie, by ktoś inny mógł z nich później skorzystać.

Zgodnie z Dyrektywą 2008/98/WE państwa członkowskie do 1 stycznia 2025 r. ustanowiły selektywną zbiórkę tekstyliów. W Polsce system selektywnej zbiórki reguluje ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: „ucpg”).

Nowelizacją ucpg z dnia 19 lipca 2019 r. dodano obowiązek selektywnej zbiórki odpadów odzieży i tekstyliów poprzez nałożenie na gminy obowiązku ich przyjmowania w punktach selektywnego zbierania odpadów komunalnych (art. 3 ust. 2 pkt 6) oraz uregulowanie tej kwestii w regulaminie ucpg (art. 4 ust. 2 pkt 1 lit. b). Gmina Miasta Gdańska już od 1 lutego 2020 roku wypełniła nałożony w styczniu 2025 roku obowiązek, zapewniając mieszkańcom możliwość oddawania tego rodzaju odpadów w Sorterowniach.

Ucpg nie nakłada obowiązku selektywnej zbiórki odpadów odzieży i tekstyliów wprost na mieszkańca. Dlatego mając na względzie trudności związane z dostarczaniem odpadów do PSZOK, Regulamin ucpg nie przewiduje obowiązkowego wysegregowywania tekstyliów i odzieży z odpadów resztkowych przez mieszkańca. Zgodnie z gdańskim Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie miasta Gdańska mieszkańcy mają możliwość oddzielnego zbierania odpadów odzieży i tekstyliów i przekazania ich do Sorterowni przy jednoczesnym braku zakazu wyrzucania takich odpadów do frakcji resztkowej.

Kierując się hierarchią postępowania z odpadami oraz założeniami gospodarki obiegu zamkniętego, działania edukacyjne w Mieście ukierunkowane zostały w pierwszej kolejności na zapobieganie powstawaniu odpadów. Chcielibyśmy unaocznić problem marnotrawienia zasobów naturalnych w postaci wyrzucania odzieży nadającej się jeszcze do użycia.

Dlatego promować będziemy takie rozwiązania jak:

• fundacje charytatywne, takie jak m.in. Polski Czerwony Krzyż (PCK), które ustawiają pojemniki na odzież w przestrzeni publicznej;
• sklepy odzieżowe i komisy, które przyjmują używane ubrania a następnie sprzedają lub przekazują do recyklingu;
• wymiany odzieży i pchle targi, gdzie lokalni mieszkańcy mogą wymieniać się ubraniami na wydarzeniach organizowanych w Gdańsku;
• korzystanie z odbioru odzieży z domu przez firmy, takie jak ubraniadooddania.pl, które oferują bezpłatny odbiór, a uzyskane środki przekazują na cele charytatywne;
• korzystanie z platform internetowych na serwisach takich jak OLX, Vinted czy Allegro, gdzie można sprzedawać lub kupować używane ubrania;
• pomoc dla zwierząt, np. poprzez przekazanie do schroniska dla bezdomnych zwierząt kocy i pościeli z przeznaczeniem na legowiska dla zwierząt;
• inicjatywy społeczne, w których organizacje zbierają materiały, stare ubrania i akcesoria do wykorzystania w warsztatach;

Wszystkie ww. rozwiązania, choć funkcjonujące na terenie naszego Miasta, nie są finansowane z systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, tj. z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi uiszczanej przez mieszkańców. Ustawienie dodatkowych pojemników na tekstylia w ramach systemu gminnego wiązałoby się z dodatkowymi kosztami ponoszonymi przez mieszkańców gminy.

Jak co roku Miasto Gdańsk organizuje bezpłatny odbiór choinek. W 2025 roku choinki odbierane będą od 2 stycznia do 28 lutego br., z nieruchomości zamieszkałych.

W zabudowie wielorodzinnej choinki należy wystawiać przy miejscach gromadzenia odpadów. Drzewka należy pozostawić na zewnątrz, w miejscu widocznym dla brygad odbierających odpady. Choinki nie powinny blokować dostępu do pojemników w miejscach gromadzenia odpadów. Mieszkańcy zabudowy jednorodzinnej drzewka powinni zostawić przed posesją w łatwo dostępnym miejscu.

Prosimy nie wrzucać choinek do pojemników na odpady.

Choinki obierane będą:

– z zabudowy jednorodzinnej – zgodnie z harmonogramem odbioru odpadów BIO

– z zabudowy wielorodzinnej – wraz z odbiorem odpadów zielonych lub odrębnym pojazdem.

W związku z nowymi regulacjami dotyczącymi segregacji odpadów na terenie Unii Europejskiej, 1 stycznia 2025 r. wchodzi w życie zmiana nakładająca na gminy ustawowy obowiązek segregacji odpadów tekstylnych i odzieży. Celem tych regulacji jest zwiększenie efektywności recyklingu oraz promowanie gospodarki cyrkularnej, co ma przyczynić się do zmniejszania negatywnego wpływu przemysłu tekstylnego na środowisko. W Gdańsku mieszkańcy od 2019 roku mają możliwość oddawania zużytych tekstyliów do PSZOKu. Obecnie w Gdańskich Sorterowniach, mieszkańcy mogą bezpłatnie oddać zużytą odzież i tekstylia:

Sorterownia Rudniki – ul. Elbląska 66

Sorterownia Szadółki – ul. Jabłoniowa 55

Warto pamiętać, że w mieście istnieją inne ekologiczne rozwiązania. Można zostawić zużyte ubrania w wybranych sklepach z odzieżą lub wrzucić do kontenerów na tekstylia ustawionych na terenie miasta, itp.